გეკელბერი ფინის თავგადასავალი
მე გავიხსენე ერთი ბრძენი მოთხრობა
შესაძლოა რო მისი ღრმა შინაარსი არაა შეგნებული აქამდე, მე ვთვლი რო ეს მოთხრობა აჩვენებს ამერიკული საზოგადოს ბუნების თვისებებს, მის ფესვს და მსოფლ-მხედველობას, ამ ქვეყანაში მცხოვრები უკეთესი ადამიანების გონებას და გულს. თუ თქვენ გსურთ გაიგოთ ამერიკა და გაიგოთ თუ რატომ მიახწიეს მათ წარმატებას, რატომ გახდა ამერიკის შეერთებული შტატები ყველაზე მოწინავე ქვეყანა, მაშინ წაიკითხეთ ეს წიგნი.
მთავარია რო თუ თქვენ გსურთ გაიგოთ რა ქმნის ადამიანს ადამიანათ, მათ ერთობას და ურთიერობას ერთობათ და ურთიერობათ, საზოგადოს საზოგადოთ, რა ქმნის ადამიანებს წარმატებულათ, რატომ და როგორ ხდება ჩვენი განვითარება, მაშინ წაიკითხეთ ეს წიგნი.
ის აჩვენებს ადამიანთა საზოგადოს ფუძეს ისე როგორი ის უნდა იყოს.
ეს არი გეკელბერრი ფინნის თავ-გადასავალი, როგორ იწყება ეს ამბავი, ობოლ გეკელბერრი ფინნს მოაქცევს თავის მზრუნველობის ქვეშ მდიდარი ქვრივი ქალი, მას რწფელი გულით ეცოდება და უყვარს უსახლკაროთ მიტოვებული ბიჭი.
მარა ბავშვს აწუხებს ასეთი ზრუნვა, საქმე არც იმაშია რო მას უკვე არ შეუძლია იცხოვროს ისე თავ-აშვებულათ როგორც ადრე, არამედ საქმე იმაშია რო ქვრივის სახლის ცხოვრების წესი შებოჭავს ბიჭის პიროვნებას და არა მოხეტიალე გეკელბერრი ფინნს. ასეთ სახლში დაიხუთება ნების-მიერი ქმედითი ადამიანი.
ამასთან ერთათ გეკელბერრი ფინნი არაა არც რეგვენი არც უსაქმური, ის საკმაოთ კარგათ სწავლობს ენებს, დამწერლობას, მათემატიკას, გაიხსენეთ თუ როგორ ის უხსნის გაქცეულ მონა ჯიმს თუ რითი განსხვავდება ფრანგული ენა ინგლისურისგან, და იგავარაკს მეფე სოლომონზე.
შემდეგ გეკელბერრი ფინნს გაიტაცებს მისი უვარგისი და ლოთი მამა, ეს ადამიანი ქვრივის თვისებათა პირიქითი და კიდეც დაპირისპირებული სახეობაა, თუ ქვრივთან ყველაფერი განსაზღვრულია, ეს ადამიანი არაფრის მაქნისი და უვარგისი ნაფოტია, ის აყვება ნების-მიერ დინებას და მას არ აქ ნების-ყოფა. ადამიანი რომელი არც ცდილობს გახდეს ადამიანი, ის თავისი და სხვის ხუშტურის და სურვილის მონაა, სხვისი ნების მონაა.
ჩვენ ვხედავთ რო ბავშვი არ ემორჩილება ასეთი არსებობის წეს, ის პიროვნულათ არ შეეგუება მას, და ამიტომ გეკელბერრი ფინნი გაექცევა მამას, დაწყებული აქედან და შემდგომში ის წარმოაჩენს თავს საზრიან, მოხერხებულ და მარჯვე ჭაბუკათ.
რას აკეთებს ის, ბუნებრივია თუ ბავშვი გაიქცევა ქალაქში და აეტეხა განგაში, დააჭერინოს მისი გამტაცებელი მამა და გააგრძელოს ქვრივთან თავისი მშვიდი და კეთილ-მოწყობილი ცხოვრება. ამის მაგივრათ გეკელბერრი ფინნი გარბის ყველასგან და იწყებს თავის დამოუკიდებელ მოგზაურობას დიდ მდინარეზერომელი ხდება მისი პიროვნული განვითარების და მომწიფების მდინარეთ.
ეს არაა მშვიდი მოგზაურობა მშვენიერი ხომალდის მდიდრულ კაიუტაში, ბავშვს ხვდება მრავალი სხვა გასაჭირი, მძიმე, ძნელი და ნამდვილი განსაცდელი და ხიფათი.
მერე კი გეკელბერრი ფინნს ურჩევნია ეს მოგზაურობა, იმიტომ რო მიუხედავი ყველა ხიფათისა, დამოუკიდებელი და ამიტომ თავის-უფალი ცხოვრება გახდა მისი პიროვნების შესაბამისი გარემოთ და სახეთ.
ეს მნიშნელი გარემოა, გეკელბერრი ფინნს არ ურჩევნია გადაეყაროს მრავალ ხიფათს ოღონდ არ დაბრუნდეს ქვრივის სახლში, ეს არაა ასე. ის მზათაა მრავალი განსაცდელისთვის, ის იბრძვის და გაკაჟდება მათი გადალახვით, მერე კი ის არაა ხიფათის და თავ-გადასავლების მაძიებელი ( ავანტურისტი ), გეკელბერრი ფინნს არ ეშინია განსაცდელის, ის უსწორებს თვალს გასაჭირს, შრომობს და იბრძვის მათ გადასალახავათ.
ასეთია ცხოვრება რომლისკენ ის მიისწრაფის, მნიშნელია რო ის ცხოვრობს თავისით, თავისუფლათ და ქმედითათ, ის ცხოვრობს შრომით და შემეცნებით. რაც ყველაზე მნიშნელია, ის თავისი ბედის
გამგებელია, ეს ყველაზე მთავარია, ამაშია იმის ფესვი თუ რა ხდება.
მერე კი ის პატიოსანია, პასუხის მგებელი, პრინციპული და არა მარტო საზრიანი და მარჯვე, მას არ ეშინია იცხოვროს ასეთი მსოფლ მხედველობის და წესის მიხედვინ.
რამდენჯერვე ის გაეხვია ხიფათში მაშინ როცა მოეშველებოდა და გადაარჩენდა ხალხს, მას კარგათ ესმის თუ რა ხდება, მიუხედავი ამისა მაშინაც როცა ეშინია, ის არ გარბის კუდ მოტეხილი.
ალბათ ბავშვი გეკელბერრი ფინნი თავის
ფუძეში
უკვე ჩამოყალიბდა და აგრძელებს ჩამოყალიბებას და გაკაჟებას ნამდვილ და კარგ ადამიანათ
--------
ამ მოთხრობაში არი კიდე ერთი გმირი, ეს გაქცეული მონაა ჯიმი, მაზე ითქმევა რო ის კაი ადამიანია. მას აქ მრავალი ნაკლი, მე ვთვლი რო ისინი არიან შეძენილი იმ ცხოვრებით რომელი მას ქონდა აქამდე, მან თავათ არ აირჩია ასეთი ცხოვრება და ეს ნაკლი არ არი მისი ბუნებრივი თვისება.
ის ცოტათი მშიშარაა, გაუნათლებლობის მიზეზით ადვილათ აყვება ცრუ რწმენებს, მისი შეშინება ადვილია, მარა მძიმე განსაცდელის ხანში ის არ ღალატობს მეგობრებს, მას შეუძლია გადალახოს თავისი შიში.
მიაქციეთ ყურადღება მია ამბავს, ის გაქცეული მონაა, ის დაიბადა მონათ და ცხოვრობდა მონათ, ახლა მას უპირებდენ გაყიდვას და მისთვის ეს უკვე არ იყო არაფერი განსაკუთრებული, მარა როგორ ჩანს მან ვერ აიტანა ყოფა გალიაში, გინც რო ეს იყოს მოვლილი გალია.
შესაძლოა ჯიმს ეს ჯერ არ აქ შეგნებული, მას არა მარტო უნდა გახდეს თავის-უფალი, მას უკვე არ შეუძლია არ გახდეს თავისუფალი ადამიანი.
ეს მნიშნელი საკითხია, წავიკითხოთ თუ რაზე ოცნებობს ჯიმი - «Джим громко разговаривал все время, пока я
думал про себя. Он говорил, что в свободных штатах он первым долгом начнет копить
деньги и ни за что не истратит зря ни единого цента; а когда накопит сколько
нужно, то выкупит свою жену с фермы в тех местах, где жила мисс Уотсон, а потом
они вдвоем с ней будут работать и выкупят обоих детей; а если хозяин не захочет
их продать, то он подговорит какого-нибудь аболициониста, что бы тот их выкрал».
მიაქციეთ ყურადღება მისი ოცნების ვითომ და ნაკლებათ მნიშნელ აზრს, ჯიმი აპირებს თავისი შრომით აგროვოს ფული და ამ სახსრებით გამოისყიდოს ცოლი და შვილები, თუ მათი ეხლანდელი მფლობელი არ დათახმდება ამაზე, მარტო ამის შემდეგ ის მოურიგდება რომელიმე აბოლიციონისტს რო მან გაიტაცოს მისი ოჯახი.
როგორი უცნაური თანა-მივდებრობაა, მან ჯერ უნდა გამოიმუშავოს ფული და ამ ფულით პატიოსნათ გამოისყიდოს თავისი ოჯახი, მერე კი მარტო იმის შემდეგ როცა არ არი სხვა გამოსავალი მაშინ გაიტაცოს ისინი. მარა რატომ არა პირიქით, მაშინვე გაიტაცოს ისინი და დაზოგოს სახსრები.
ეს ვითომ და ნაკლებათ მნიშნელი გარემო მიანიშნებს ერთ მნიშნელ ჭეშმარიტებაზე ჯიმის თაობაზე, მას უნდა გახდეს თავის-უფალი, მოსაკითხია თუ რგორია მისთვის თავის-უფლება.
მე თქვენ გეტყვით ამას და ეს ასეა. ჯიმისთვის თავის-უფლება იმის შესაძლებლობაა რო მან თავათ განაგოს თავისი ბედი, დადგეს ცხოვრებაში თავისი ფეხით, ჭამოს პური რომელი მან იშოვა თავისი შრომით თავათ განაგოს პასუხისგებლობა თავზე. ესაა მოთხრობის ფესვი, ჯიმი და გეკელბერრი ფინნი ადამიანებია რომელთაც არ ეშინია აიღონ პასუხისგებლობა თავზე, ამის მეტი, ისინი მიისწრაფიან ამისკენ, ანუ მათ ესმით რო თავის-უფლება არა მარტო სურვილია.
ეს დიდი შრომაა რომელი მოითხოვს სიმამაცეს, გამძლეობას, ხშირათ თავდადებულობას, ისინი არიან მზათ ამისთვის, განსაცდელის ხანში ისინი გადალახავენ თავის შიშს, გარისკავენ, არ გაურბიან ხიფათს, ისინი აკეთებენ ამას ისე როგორ ეს ეკადრება ღირს ადამიანებს.
მე ვარაუდობ რო ჯიმის ქმედების გეგმაში ჩანს ადამიანის ჯერ არ შეგნებული მისწრაფება შეიქმნას თავისი ღირსება "თავისი შრომით გამოიმუშაოს და თავათ გამოისყიდოს". თავისი ღირსება, თავისუფლება და თავს ადამიანი შეიქმნის მარტო თავათ. თავისი შრომით, განვითარებით და თავის გადალახვით.
ეს ისაა რაც აერთიანებს ჯიმს და
გეკელბერრი ფინნს, ისინი ერთი ჯიშის და ერთი მსოფლ-მხედველობის ადამიანებია, ისინი
არ აღმოჩნდენ უბრალოთ ისე და შემთხვევით მაგ ტივზე და შეძლეს შეეწყონ ურთიერს,
ითანამშრომლონ და დაეხმარონ ურთიერს.
ეს მათი ძმობა და მეგობრობაა, ის
გამოცდილია, გაძლიერებული და გამაგრებული ურთიერის თანა-გრძნობით, და ერთათ
გადატანილი მრავალი განსაცდელით.
რომელში მათგან არც-ერთი ერთი წამითაც
არ დაეჭვდა მაშინ როცა მიაწოდებდა მეორეს დახმარების ხელს.
ასე ჩამოყალიბდება და ჩაისახება ზნეობა დს ადამიანთა ადამიანური დამოკიდებულება ურთიერის მიმართ, ჩამოყალიბდება იმის შეგნება რო სხვა ადამიანიც ჩვენს გვერდით ღირსი და პატიოსანია, მან დაიმსახურა ყურადღება, სიყვარული და ზრუნვა. თუ თანა-მედროვე საზოგადოს წარმოდგენა და წყობა ეწინამდეგება ამ შეგნებას, ჩვენ უნდა შევცვალოთ საზოგადო, იმიტომ რო ახალი წარმოდგენა უწყობს ხელს ჩვენი და საზოგადოს განვითარებას.
"Я вернулся на плот, сел
в шалаш и стал думать. Но так ничего и не придумал. Думал до тех пор, пока всю голову не
разломило, и все-таки не нашел никакого способа избавиться от беды. Сколько мы
плыли по реке, сколько делали для этих мошенников, и все зря! Так все и пропало
задаром, из-за того, что у них хватило духу устроить Джиму такую подлость:
опять продать его в рабство на всю жизнь за какие-то паршивые сорок долларов,
да еще чужим людям!
Я даже подумал, что для Джима было бы в тысячу раз лучше оставаться
рабом у себя на родине, где у него есть семья, если уж ему на роду написано
быть рабом. Уж не написать ли мне письмо Тому Сойеру? Пускай он скажет мисс
Уотсон, где находится Джим. Но скоро я эту мысль оставил, и вот почему: а вдруг
она рассердится и не простит ему такую неблагодарность и подлость, что он взял,
да и убежал от нее, и опять продаст его? А если и не продаст, все равно добра
не жди: все будут презирать такого неблагодарного негра, – это уж так
полагается, – и обязательно дадут Джиму почувствовать, какой он подлец и
негодяй. А мое-то положение! Всем будет известно, что Гек Финн помог негру
освободиться; и если я только увижу кого-нибудь из нашего города, то, верно, со
стыда готов буду сапоги ему лизать. Это уж всегда так бывает: сделает человек
подлость, а отвечать за нее не хочет, – думает: пока этого никто не знает,
так и стыдиться нечего. Вот и со мной так вышло. Чем больше я думал, тем
сильней меня грызла совесть, я чувствовал себя прямо-таки дрянью, последним
негодяем и подлецом. И наконец меня осенило: ведь это, думаю, явное дело – рука
провидения для того и закатила мне такую оплеуху, чтобы я понял, что на небесах
следят за моим поведением, и там уже известно, что я украл негра у бедной
старушки, которая ничего плохого мне не сделала. Вот мне и показали, что есть
такое всевидящее око, оно не потерпит нечестивого поведения, а мигом положит
ему конец. И как только я это понял, ноги у меня подкосились от страха. Ну, я
все-таки постарался найти себе какое-нибудь оправдание; думаю: ничему хорошему
меня не учили, значит, я уж не так виноват; но что-то твердило мне: «На то есть
воскресная школа, почему же ты в нее не ходил? Там бы тебя научили, что если
кто поможет негру, то за это будет веки вечные гореть в аду».
Меня просто в дрожь бросило. И я уже совсем было решил: давай попробую
помолюсь, чтобы мне сделаться не таким, как сейчас, а хорошим мальчиком,
исправиться. И стал на колени. Только молитва не шла у меня с языка. Да и как
же иначе? Нечего было и стараться скрыть это от бога. И от себя самого тоже.
Я-то знал, почему у меня язык не поворачивается молиться. Потому что я кривил
душой, не по-честному поступал – вот почему. Притворялся, будто хочу
исправиться, а в самом главном грехе не покаялся. Вслух говорил, будто я хочу
поступить как надо, по совести, будто хочу пойти и написать хозяйке этого
негра, где он находится, а в глубине души знал, что все вру, и бог это тоже
знает. Нельзя врать, когда молишься, – это я понял.
Тут я совсем запутался, хуже некуда, и не знал, что мне делать. Наконец
придумал одну штуку; говорю себе: «Пойду напишу это самое письмо, а после того
посмотрю, смогу ли я молиться». И удивительное дело: в ту же минуту на душе у
меня сделалось легко, легче перышка, и все как-то сразу стало ясно. Я взял
бумагу, карандаш и написал:
«Мисс Уотсон, ваш беглый негр Джим находится здесь, в двух милях от
Пайксвилла, у мистера Фелпса; он отдаст Джима, если вы пришлете награду.
Гек Финн»
Мне стало так хорошо, и я почувствовал, что первый раз в жизни очистился
от греха и что теперь смогу молиться. Но я все-таки подождал с молитвой, а
сначала отложил письмо и долго сидел, и думал: вот, думаю, как это хорошо, что
так случилось, а то ведь я чуть-чуть не погубил свою душу и не отправился в ад.
Потом стал думать дальше. Стал вспоминать про наше путешествие по реке и все
время так и видел перед собой Джима, как живого: то днем, то ночью, то при
луне, то в грозу, как мы с ним плывем на плоту, и разговариваем, и поем, и
смеемся. Но только я почему-то не мог припомнить ничего такого, чтобы
настроиться против Джима, а как раз наоборот. То вижу, он стоит вместо меня на
вахте, после того как отстоял свою, и не будит меня, чтобы я выспался; то вижу,
как он радуется, когда я вернулся на плот во время тумана или когда я опять
повстречался с ним на болоте, там, где была кровная вражда; и как он всегда
называл меня «голубчиком» и «сынком», и баловал меня, и делал для меня все, что
мог, и какой он всегда был добрый; а под конец мне вспомнилось, как я спасал
его – рассказывал всем, что у нас на плоту оспа, и как он был за это мне
благодарен и говорил, что лучше меня у него нет друга на свете и что теперь я
один у него остался друг.
И тут я нечаянно оглянулся и увидел свое письмо. Оно лежало совсем
близко. Я взял его и подержал в руке. Меня даже в дрожь бросило, потому что тут
надо было раз навсегда решиться, выбрать что-нибудь одно, – это я понимал.
Я подумал с минутку, даже как будто дышать перестал, и говорю себе: «Ну что ж
делать, придется гореть в аду». Взял и разорвал письмо.
Страшно было об этом
думать, страшно было говорить такие слова, но я их все-таки сказал. А уж что
сказано, то сказано – больше я и не думал о том, чтобы мне исправиться. Просто
выкинул все это из головы; так и сказал себе, что буду опять грешить по-старому, –
все равно, такая уж моя судьба, раз меня ничему хорошему не учили. И для начала
не пожалею трудов – опять выкраду Джима из рабства; а если придумаю еще
что-нибудь хуже этого, то и хуже сделаю; раз мне все равно пропадать, то пускай
уж недаром".
ეს ღრმა და მრავალ-მხრივი ადგილია მოთხრობაში, გეკელბერრი ფინნი ჩადის დანაშაულს, ის არღვევს წესებს რომელი მიღებულია და ბუნებრივია მის საზოგადოსთვის, და ამით მისთვის. ის არღვევს მათ ძმობისთვინ და ადამიანური მოპყრობისთვინ თავისი მოძმის, სხვა ადამიანის მიმართ, ეს ადამიანი დამოკიდულია მასზე, მიაქციეთ ყურადღება რო იმ დროინდელ საზოგადოში ასეთი მოპყრობა არაა გათვალისწინებული მონასათვის.
გაითვალისწინეთ რო ეს დარღვევა და დანაშაული არი დადებითი და ნაყოფიერი, ის თან-და-თან და აუცილებლათ მიიყვანს ნორჩ გმირს გაგების, განვითარების და ხედვის ახალ ხარისხისკენ.
მიაქციეთ ყურადღება რო იმ განვითარების დონის საზოგადოში უმეტესობისთვის, მათ შორის მონებისთვის, მიღებული წესები იყო ბუნებრივი.
ესაა იმის მიზეზი რო მაგალითათ ალბათ მრავალი აბოლიციონისტი ქვე-შეგნებით აღიქვამდა თავს როგორც წესის დამრღვევს და კიდეც დანაშაულის ჩამდენს. მრავალი გაქცეული და კიდეც კანონიერათ გათავისუფლებული მონა ვერ მოეწყობოდა ცხოვრებაში, მათ შორის ასეთი მიზეზით რო ისინიც ასე აღვიქვამდენ თავს.
უაღრესი
მნიშმელია რო ჩვენ შეგვიძლია მშვიდათ წავიკითხოთ ეს ამონარიდი, ამავ დროს გეკელბერრი ფინნისთვის ყველაფერი ნამდვილია და ხდება უშვალოთ.
რათგან მას არ ესმის რო ეხლა ის ახდენს განვითარებას და გადასვლას ახალ დონეზე, გეკელბერრი ფინნი იმით რო ჯერ გადაუდგება საზოგადოს და მის წესებს, რომელში ის იშვა და ცხოვრობდა ( და მეტი არ იყო არაფერი სხვა რაც მან იცოდა ), ნამდვილათ კვდება ამ უარყოფილ წინა საზოგადოსთან ერთათ, ნამდვილათ მოაქცევს თავს ჯოჯოხეთის შუა-გულში.
ის გაივლის თავის დაღუპვას და აღდგება განვითარების ახალი ხარისხობრივი დონით, მერე კი მას ჯერ არ აქ ეს შეგნებული. ეს ხდება ნამდვილათ.
მარკ ტვენის ამ წიგნის გმირებათ ხდებიან ადამიანები რომელი შრომობენ, მაშინ როცა საჭიროა ისინი იბრძვიან, მიისწრაფებიან იმისთვის რათა გახდენ თავისი ცხოვრების ბატონები, და თავათ განაგონ თავისი ბედი. მთავარია რო ისინი ამისთვის შრომობენ, და მათ ეს არა მარტო სურთ, მათ არ ეშინია გარისკონ და გაეხვიონ ხიფათში.
ამასთან ერთათ ისინი უფრთხილდებიან თავის ღირსებას, ყოველი მიახწევენ თავის მიზანს ერთათ და არა ურთიერის ხარჯზე, ისინი არ ეგუებიან ღალატს და ორ-პირობას ურთიერის მიმართ და სხვათა მიმართ.
შებორკილიც ჯიმი ბევრათ უფრო თავისუფალია თავის გონებით და გულით, ვიდრე მრავალი ჩვენი თანა-მედროვე.
საინტერესოა როგორი აზრის იქნებოდენ ჯიმი და გეკელბერრი ფინნი ველფერის თაობაზე, გეკელბერრი ფინნი რომელი გაიზარდა არა ჯანსაღ საზოგადოებრივ გარემოში, გულში არ ეგუება ქურდობას, ჯიმი რომელს უყვარს დროის ტარება არაფრის კეთებაში ( თუმცა რატომ უნდა მოიკლას თავი შრომით მონამ ), ვერ გაიგებს თუ როგორ შეიძლება იცხოვრო უშრომელათ.
ისინი სხვა ნაირი ხალხია, მერე კი ისინი ქვე შეგნებით და ხშირათ შეგნებულათ იწვევენ "უმეტესობის" და ყველა ამ "სამართლიანობისთვის და თანა-სწორობისთვის მებრძოლის" და ფანატიკოსის შიშს და ცოფს. ამაშია მათ მიერ ევროპული და ამერიკული საზოგადოს შეძულების და მათთან ომის მიზეზი.
ამ დიდებულ საზოგადოთა ფუძე არი თავისუფლება, ის დაფუძნებულია პიროვნებათა და მათი საზოგადოთა თავისუფლებაზე, თავის-უფლება კი ეფუძნება დამოუკიდებლობაზე, თვით-ქმედებაზე, განვითარებაზე, თავზე პასუხისგების აღებაზე, ცხოვრებაზე და თავის რჩენაზე თავის შრომით და თავისი შრომით, თავისი დამსახურებით. თავისუფალ ადამიანთა და საზოგადოთა ურთიერ პატივისცემაზე
--------
მოთხრობა გეკელბერრი ფინნის თაობაზე ახწერს თვით-მყოფად და თვით-მოქმედ პიროვნებებს, ისინი დამოუკიდებელია თავის მსოფლ-მხედველობაში, მათ არ ეშინია ფიქრი და თავის აზრის შეცვლა, მაშინ როცა ისინი აკეთებენ ასეთ დასკვნას რო მათი წარმოდგენები და საზოგადო წესები არაა სწორი ან დაძველდა.
მა თარ ეშინია გახდენ კრიტიკული და თვით-კრიტიკული, მოიძიონ, იკითხონ, მოშინჯონ და გამოცადონ.
ოდესღაც მე წავიკითხე ასეთი ნათქვამი "არაფერი
არ აშინებს
ნების-მიერ
ძალა-უფლებას
ისე როგორ
დამოუკიდებელი პიროვნებანი", მათი ეშინია, ისინი სძულთ, ცდილობენ მათ დასუსტებას მაინც და თუ შესაძლოა კიდეც მათ განადგურებას.
დამოუკიდებელი ადამიანი არაა ადვილათ მართვადი, მან ჯერ უნდა გაიგოს რატომ ხდება და რა ხდება დამოუკიდებელ ადამიანს აქ თავისი შეხედულობა და პრინციპები, ისინი მტკიცეა და ცოცხალი, მათ შეუძლია შეიცვალოს და განვითარდეს.
თუ გამოვლინდება ახალი გარემო, ან აღმოჩდება რო მისი შეხედულობა იყო არა-სწორი, ის შეცვლის ასეთ შეხედულობას, ეს მძიმეა და ძნელი, მას ამისთვის ხშირათ მოუწევს ამოგლეჯვა თავიდან, მერე კი თავის-უფალი და დამოუკიდებელი ადამიანი აკეთებს ამას.
დამოუკიდებელი ადამიანი ცხოვრობს და განვითარდება თავისი შრომით, ის არაა უგუნებოთ და არაა დამოკიდული სხვის წყალობაზე, ასევე მას არ ეშინია სხვისი მრისხანების.
დამოუკიდებელი და პატიოსანი ადამიანის გვერდით სირცხვილია იყო როგორც ნაფოტი რომელი მიყვება ნების-მიერ დინებას, ძნელია მოიქცე უღირსოთ.
ბუნებრივია რო ყოფნა ასეთი ხალხის გვერდით ძნელია და არა მყუდრო, მერე კი ვინ თქვა რო ცხოვრება ადვილია და მყუდრო. ადამიანმა არ უნდა დაიმშვიდოს და მოიტყუოს თავი, და მას უნდა გაუჭირდეს თავთან, ურთიერთან, სამყაროში. რა თქმა უნდა ყველა ვერ უძლებს ამას.
მარკ ტვენმა მოგვიყვა ასეთ პიროვნებებზე რომელთაც არ ეშინია აღმოჩDენ პირის-პირ თავთან, ურთიერთან და სამყაროსთან. აქ ჩვენთვის ბევრი საფიქრებელია
--------
კითხეთ თავს თუ
რატომ ამერიკული საზოგადო ერთ-ერთი უკეთესია და განვითარებული მსოფლიოში ( და მე
არ ვაიდეალიზირებ ამ საზოგადოს, მე მესმის რომ მას ყოველთვის ექმნებოდა მრავალი
სუბიექტური და ობიექტური ნაკლი ).
მე ვფიქრობ რო ის ასეთია არა მარტო ხანგრძლივი განვითარების შედეგათ, თუ ჩვენ შევადარებთ ამერიკულ საზოგადოს მასთან სხვა თანამედროვე საზოგადოსთან, ჩანს რო საწყისიდანვე მას ქონდა ხარისხობრივი უპირატესობანი, ამიტომ ის იყო უკეთესი და უფრო განვითარებადი.
იმისთვის რო ჩვენ ეს გავიგოთ ჩვენ უნდა შევიგნოთ რო სამყარო არ არსებობს, და სამყაროში არაფერი არ არსებობ მზა-მზარეული, ანუ ყველაფერს რასაც ჩვენ ვხედავთ და წარმოგვედგინება მარადიული და მტკიცი, სინამდვილეში არი ხანგრძლივი ქმედების და განვითარების შედეგი.
საწყისიდან, თავისი სახით და წყობით, ამერიკული საზოგადო შესაძლოა იყო უფრო უვარესი ვიდრე ზოგი სხვა მისი თანამედროვე საზოგადო, მარა სინამდვილეში არა ზედა-პირი სახე წყვეტს ყველაფერს. თავათ დაფიქრდით და თქვენ დამეთახმებით რო ყველაზე მთავარია ის თუ რამდენათ საზოგადო საწყისიდან და თავისი არსებობის ყველა ხანში ქმედითია, მზათაა განვითარებისთვის, კვლევისთვის, ცვლილებებისთვის.
ამისთვის საჭიროა თავის-უფლების, პასუხის-გების, გახსნილობის მაღალი ხარისხი და განსაკუთრებული სახეობა, საჭიროა კრიტიკულათ განვიხილოთ თავი, სხვანი, და სამყარო, მოვერიდოთ ცოდნის და წესების გაქვავებას ( დოგმათ ქცევას ). საწყისიდან დავიმახსოვროთ თავისთვის და ურთიერისთვის რო თანამედროვე ცოდნა, შეხედულობა, საზოგადო წესი, შესაძლოა დაძველდეს ან აღმოჩდეს არა სწორი.
ამისთვის საჭიროა იმის გაგება და შეგნება რო ჩვენ ვცხოვრობთ ქმედით სამყაროში, ეს ქმნის ახალ შესაძლებლობებს, გაგებას და იმის შეგნებას რო ჩვენ შეგვიძლია მოვახდინოთ გავლენა და შევცვალოთ თავი და გარემო.
ამის გაგება უქმნის განსაკუთრებულ მნიშნელობას მოქმედ და შემოქმედ პიროვნებებს, ასეთი პიროვნებების საზოგადოებს, მათ ინიციატივას, თვით-კრიტიკულობას და კრიტიკულობას, თვით-განვითარების და ცვლილების უნარს.
ალბათ ერთი მთავარი სიტყვა ცხოვრებაში არი "თუ", ეს ძალიან მნიშნელია, და კერძოთ თვით-კრიტიკულობა და კრიტიკულობა.
მოყვანილ ამონარიდში ჩანს რო გეკელბერრი ფინნმა უარყო თავისი დროის საზოგადოსთვის სავსებით ბუნებრივი მონობის წესი, ამ დროს ის დაეყრდნო ჯერ კიდე ქვე-შეგნებით და შეუგნებელ გრძნობას, რო ამაში რაღაცა არაა კარგი, არა სწორია, არაა ისე როგორ უნდა იყოს.
მარა შეუძლებელია დიდი ხანი იმოქმედო და მიიღო რომელიმე გადაწყვეტილება დაყრდნობით მარტო ინსტინკტზე, მთავარი ხდება შეგნება, გონება, აზროვნების უნარი, მკაცრი და არა მიკერძოებული, კრიტიკული კვლევის, გათვლის და გააზრების უნარი. მაშინ როცა საჭიროა იყო არა მიკერძოებული და მკაცრი თავის მიმართ
----
ამის გარდა საჭიროა სიმტკიცე, გამძლეობა და სიმამაცე იმისთვის რათა შეასრულოთ ყოველივე ეს, არაფერი არ ხდება თავის-თავათ და არაფერი არ ხდება ადვილათ. აუცილებელი საჭიროა გადალახო და გაიმარჯვო თავის თავზე და გარემოზე თავის გარშემო.
ეს ძნელია და ხშირათ მტკივნეული, მარა ასეთი შესაძლებლობის გამოყენება გვეხმარება ჩვენ განვითარებაში და იმაში რო გავხდეთ უფეო უკეთესი
----
ასეთი ფუძეთა მეშვეობით ამერიკული საზოგადო საწყისიდანვე უფრო მოწინავეა და უკეთესი. როგორი შესაძლებლობანი შექმნა ასეთ მსოფლ-მხედველობამ და ქმედებამ?
გაიხსენეთ თუ როგორ ვარქმევთ ჩვენ ამერიკის შეერთებულ შტატებს, "თანაბარი შესაძლებლობათა ქვეყანა და საზოგადო", ესაა პასუხი, ამიტომ ამერიკის შეერთებული შტატები ასეთი მიმზიდველია ყველასათვის და ერთ-დროულათ იწვევს ღრმა, ქვე-შეგნებულ, ცხოველურ შიშს და სიძულვილს, რომელი კიდე დაზილულია შურზე.
თანაბარი შესაძლებლობათა საზოგადო ნიშნავს რო პიროვნება თავისუფალია და ამავ დროს მას აკისრია სრული პასუხისგებლობა თავზე. ფესვი ისაა რო ადამიანი უნდა გახდეს პიროვნებათ, და მან ეს უნდა შეძლოს თავათ ( რა თქმა უნდა აგრეთვე სხვა ადამიანთა ურთიერ დახმარებით და ხელის-შეწყობით ), და არ იყოს ნაფოტი რომელი მიყვება ნების-მიერ დინებას.
ადამიანი უნდა გამოდგეს ადამიანათ, ადამიანი უნდა გახდეს თავისი ბედის შემქმნელი და გამგებელი, მან უნდა აკეთოს ეს და სხვა ნაირათ შეუძლებელიცაა, მერე კი საქმე იმაშია რო შეძლოს ჩამოყალიბდეს პიროვნება, და არა იმაში რო ყველა გახდეს ზე-დიდებული გენიოსი.
ეს მრავალისთვის ან იქნებ უმეტესობისთვის, აღემატება მათ ძალას, მათ ამის ეშინია, ზოგს კი ეს სძულს.
აქ არი ერთი ძალიან მნიშნელი გარემო, ჩვენ ცდილობენ შთაგვაგონონ რო ასე ადამიანი რჩება პირის-პირ უზარმაზარ, გულ-გრილ და ცარიელ სამყაროსთან.
ეს თვით-მოტყუებაა რომელს თავის დამშვიდებისთვის შთაგონებენ თავს მერე კი ჩვენ, ლაჩარი, უღირსი და არა-სრულ-ყოფილი ადამიანები.
სინამდვილეში ადამიანი რჩება პირის-პირ თავთან, ეს მრავალს მიანიშნებს მრავალის თაობაზე, ეს ცხოვრების ერთი მთავარი ფესვია.
მრავალზე მიანიშნებს რო ეს მოთხრობა იყო აკრძალული რამდენივე შტატში ასეთი საბაბით, რო მას აქ რამდენადმე "რასისტული" შინაარსი. მე ვარაუდობ რო "სასარგებლო იდიოტების" გარდა, არიან კიდე ისინი ვინც კარგათ იციან თუ რისი მიხწევა სურთ ამ აკრძალვით.
დამოუკიდებლობა და თვით-შეგნებულობა, პასუხისგებლობა, პრინციპულობა, ძიება, ხშირათ არა მყუდრო კითხვების გასვა, უპირველეს ყოველს თავის მიმართ.
მათ ეშინია ამის და მათ სურს ამის ამოძირკვა ყოვლისგან.
მარა ასე ისინი ეწინამდეგებიან თავის ფესვს, იმას რომელი ჩვენ ვართ და რომელი გვაქცევს ჩვენ პიროვნებებათ, საზოგადოთ, კაცობროიბათ.
ეს ნიშნავს ადამიანის განადგურებას მისი განვითარების და გაუმჯობესების მაგივრათ
--------
No comments:
Post a Comment